Brekelmans ziet verdeelde EU over Israël, wel kans op kopgroep

KOPENHAGEN (ANP) – De Europese landen blijven verdeeld over de aanpak van Israël. De lidstaten groeien wel verder naar elkaar toe, maar er is nog steeds geen meerderheid om maatregelen te nemen tegen Israël, zei demissionair minister Ruben Brekelmans (Buitenlandse Zaken, VVD) zaterdag na afloop van een informele vergadering met zijn EU-collega’s. Hij gaat kijken of er een kopgroep kan worden gevormd met andere landen die wel bereid zijn actie te ondernemen.

“Dus we kunnen nu ook kijken wat we met groepen landen gezamenlijk kunnen doen”, zei Brekelmans die de uitkomst van de vergadering eerst in het kabinet gaat bespreken. Hij denkt dan onder meer aan een importverbod uit illegale nederzettingen. Dat is volgens hem wel “minder effectief dan wanneer je het als EU gezamenlijk doet, maar als je dat als groep landen doet, gaat er ook wel een boodschap van uit”.

Dergelijke stappen zijn niet van vandaag op morgen geregeld, aldus Brekelmans. “Als het gaat om nationale maatregelen zitten daar ook echt wel een aantal uitvoeringsmoeilijkheden aan.” Hoeveel landen zich bij zo’n kopgroep willen aansluiten, kan hij ook nog niet zeggen. Het was een informele bijeenkomst en bij een formele vergadering kunnen standpunten volgens hem toch weer anders liggen.

‘Niet erg optimistisch’

Brekelmans vindt het “positief” dat landen steeds meer naar elkaar toegroeien. Er heeft zich in de EU volgens een diplomaat de afgelopen maanden wel een “verschuiving” voorgedaan als het om de houding tegenover Israël gaat. De aankondiging van Israël om een nieuwe nederzetting bij Jeruzalem (E1) te bouwen die een Palestijnse staat vrijwel onmogelijk maakt, heeft ertoe geleid dat landen hun positie aanpassen, denkt Brekelmans. Daarnaast is Israël afspraken met de EU over het verhogen van de hulp aan Gaza niet nagekomen.

Er zijn enkele lidstaten die elke maatregel tegen Israël afkeuren, zoals Hongarije. Andere landen zoals Spanje pleiten voor vergaande stappen. EU-buitenlandchef Kaja Kallas zei voor aanvang van de vergadering al “niet erg optimistisch” te zijn over een doorbraak. Brekelmans schreef deze week samen met zijn Zweedse collega nog een brief aan Kallas waarin hij de EU opriep meer druk op Israël te zetten. Volgens hem sloten “veel landen” zich bij die oproep aan, maar bleef het onvoldoende voor een meerderheid. Ook verschillen landen nog van mening welke maatregelen moeten worden genomen.

Kallas kwam eerder met het voorstel om de deelname van Israël aan het onderzoeks- en innovatieprogramma (Horizon Europa) tijdelijk op te schorten, maar ook daarvoor ontbreekt steun. De Duitse minister Johann Wadephul zei dat voorstel “niet erg overtuigend” te vinden.

ANP