De Jonge wilde dat film over dementie ook humor zou bevatten

Een roadmovie over twee oudere mensen die samen nog één laatste reis maken. Regisseur Jelle de Jonge erkent dat het verhaal van De Terugreis, die vanaf deze week in de bioscopen draait, al vaker is verteld. Maar toch zag de maker nog nieuwe kansen om dit bekende verhaal op een frisse manier te vertellen, met ook humor.

“De film gaat om de ervaring die Jaap en Maartje opdoen tijdens de reis”, legt De Jonge uit. “Jaap kan fysiek nog alles, maar wil niet meer. Maartje is nog steeds levenslustig, maar wordt mentaal steeds slechter door de dementie.” Het belangrijkste doel van de regisseur was om de film ondanks die diepe thema’s niet te zwaar te laten voelen. “Humor helpt altijd, juist op zware momenten. Als regisseur zag ik juist dáár de kansen in dit verhaal.”

Jaap is in de film een bange man, van wie zijn angst voor de wereld is aangewakkerd doordat hij de hele dag alleen maar televisie kijkt. “Hij voelt zich vervreemd van de wereld om hem heen”, legt De Jonge uit. “Omdat Maartje nog één keer naar Spanje wil, wordt hij gedwongen de confrontatie aan te gaan met de wereld van nu en zijn eigen vooroordelen. Jaap is bijna een alien in het moderne Europa.”

Luizenmoeder

Hoofdrolspeler Martin van Waardenberg was zijn eerste keus voor de hoofdrol van Jaap. De cabaretier bekende onlangs dat hij bang was dat hij de genuanceerde, gelaagde rol niet kon spelen. “Vooral Leny Breederveld, die Maartje speelt, was ervan overtuigd dat hij het kon”, stelt De Jonge. De regisseur werkte al eerder met de actrice aan De Luizenmoeder en Weg van jou. “En na de eerste lezing gaf ik haar gelijk. Ze snappen allebei precies dat grensgebied tussen humor en pijn. Dat zorgt ervoor dat je van Jaap en Maartje gaat houden, ondanks al hun tekortkomingen.”

Daarnaast vonden hij en scenarist Marijn de Wit het belangrijk dat het ziektebeeld van Maartje klopte. “Marijn heeft het verhaal mede gebaseerd op zijn grootouders, die écht Maartje en Jaap heetten”, vertelt de regisseur. “Dementie manifesteert zich langzaam, beetje bij beetje. We hebben er ook bewust voor gekozen de film een open einde te geven. Jaap realiseert zich dat het leven nooit meer hetzelfde zal zijn en dat hij nooit meer terug kan naar hoe het vroeger was.”

De Terugreis draait vanaf deze week in de Nederlandse bioscopen.

BuzzE