Disney worstelt met vervallen copyright vanaf 2024

Disney begeeft zich over een kleine twee jaar op onbekend terrein als het gaat om het copyright op bepaalde personages. De rechten die ervoor zorgen dat Disney haar beroemde figuren kan beschermen, beginnen dan te vervallen. Het eerste figuurtje waar dit voor geldt is de oer-versie van Mickey Mouse uit de korte film Steamboat Willie uit 1928, de voorloper van de huidige Mickey Mouse. Dat schrijft de New York Times.
Het Disney-concern staat erom bekend heel streng op te treden als haar personages zonder toestemming worden gebruikt. Zo werden er in het verleden rechtszaken aangespannen tegen een kinderdagverblijf in Florida dat een tekening van Minnie Mouse op de pui had gezet. In 2006 greep het bedrijf in toen op een grafzerk van een kind de afbeelding van Winnie de Poeh werd gezet.
Experts vragen zich in het artikel af wat Disney precies kan doen als deze personages deel uit gaan maken van het publieke domein en hoe het bedrijf gaat reageren. De ‘vroege’ versie van Mickey Mouse mag als het copyright eind 2024 is verlopen, voortaan worden gebruikt zonder toestemming van Disney. Dit zal in de loop van de decennia daarna ook voor andere iconische personages van het concern gaan gelden.
Onlosmakelijk verbonden
Disney behoudt echter wel het handelsmerk op de specifieke verbeelding van bepaalde personages. Dit ’trademark’ is eigenlijk in het leven geroepen ter bescherming voor consumenten, zodat zij weten dat een bepaald kenmerkend symbool of een beeld dat heel specifiek aan een merk is verbonden van hoge kwaliteit is. Onder deze wetgeving vallen bijvoorbeeld de oren van Mickey Mouse. Disney heeft de muis uit Steamboat Willie, dus de ‘oer-Mickey’, sinds 2007 toegevoegd aan het logo voor al haar bioscoopfilms. Hierdoor is de connectie met het bedrijf van deze specifieke afbeelding juridisch gezien sterker geworden.
Het bedrijf laat in een korte verklaring aan de New York Times weten dat “de Mickey uit Steamboat Willie onlosmakelijk met ons bedrijf is verbonden, en dat zal niet veranderen als het copyright in de toekomst vervalt”. Disney belooft “alles in het werk te blijven stellen om verwarring door consumenten door onrechtmatig gebruik van Mickey, of elk ander iconisch personage, te voorkomen”.
Horror-Winnie
Door de jaren heen veranderde de Amerikaanse copyrightwet een aantal keer. Met de laatste aanpassing in 1998 werd de periode van copyright van 75 naar 95 jaar verlengd. Het is nog onduidelijk of Disney gaat proberen om de wet aan te laten passen, zoals het bedrijf in het verleden al eerder deed. In dat geval zou Mickey Mouse wellicht langer beschermd kunnen worden tegen een eventuele overname in het publieke domein.
Niet alleen Disney kampt met dit soort problemen. Zo vervielen onlangs de rechten van het kinderboek Winnie de Poeh van A. A. Milne. Dit inspireerde een jonge filmmaker tot een horrorvariant rond het poezelige beertje, Winnie-The-Pooh: Blood and Honey. Deze komt later dit jaar uit.
BuzzE