Experts manen politici: klimaatbeleid gaat ook om onze gezondheid

DEN HAAG (ANP) – Klimaatverandering krijgt ook in Nederland steeds grotere gevolgen voor gezondheid, welzijn en voedselproductie, maar de politiek is vooral bezig met “binnenbrandjes”, zegt hoogleraar transitiekunde Jan Rotmans. Hij is een van de experts die in het Haagse perscentrum Nieuwspoort een poging doen het klimaat hoger op de agenda te krijgen in verkiezingstijd.

“Dat klimaat minder in de aandacht staat, is tijdelijk. Het probleem zal zichzelf weer agenderen”, waarschuwt Rotmans. Want ook in Europa nemen weersextremen toe. Rotmans wijst op de overstromingen in Valencia van vorig jaar en in Zuid-Limburg in de zomer van 2021. “Zo’n hoge piekafvoer van regenwater in de zomer was vroeger ondenkbaar. Nu kan het eens in de tien jaar gebeuren, dus bereid je maar voor.”

Ook oud-weerman Gerrit Hiemstra heeft zich bij het initiatief aangesloten. Hij begint zijn verhaal met foto’s uit de winter van 1979. “Toen baalden we als we niet konden schaatsen. Maar het klimaat van toen bestaat niet meer.” Hiemstra legt uit dat dit komt doordat de CO2-concentratie in de atmosfeer sterk is gestegen, vooral door verbranding van fossiele brandstoffen. Sinds die winter steeg het aantal CO2-deeltjes zo’n 30 procent. “Daardoor versnelt de opwarming en wordt het weer extremer.” Omdat warme lucht meer waterdamp opneemt, worden buien heviger.

Gezondheid van mensen

Iedere tiende van een graad doet ertoe, zegt de meteoroloog. “Veel mensen hebben het gevoel dat we het onder controle hebben, maar met de huidige opwarming gaan we die controle verliezen”, waarschuwt hij. “Daarom moeten we anders gaan leven.” Hiemstra doet diverse suggesties: “Energie besparen, van het gas af, niet vliegen, het ov nemen, elektrisch rijden, vegetarisch eten, minder spullen en biobased bouwen.” Een van de belangrijkste dingen die de maatschappij als geheel volgens hem moet doen, is “afscheid nemen van fossiele brandstoffen”.

Arts en voorzitter van Caring Doctors Patrick Deckers benadrukt op de bijeenkomst het verband tussen de gezondheid van mensen en de gezondheid van de aarde. “Je kunt geen gezonde burgers hebben op een ongezonde planeet”, zegt Deckers. Hij schetst hoe ongezonde voedingspatronen schade aan gezondheid én milieu veroorzaken. “Ongezond voedsel is de grootste oorzaak dat mensen ziek worden. Dat los je niet op door het basispakket te bevriezen, maar door mensen met goed voedsel en een gezonde leefomgeving te beschermen tegen ziekten. Veel zorg die we leveren, zou niet nodig zijn als we daarop inzetten.”

ANP