Friese taal heeft ‘sterke positie’, maar investeren blijft nodig

LEEUWARDEN (ANP) – De Friese taal heeft een sterke positie, concluderen onderzoekers in een omvangrijk taalonderzoek. Het aantal Friezen dat de ‘eigen’ taal verstaat, spreekt, leest en schrijft is “opmerkelijk stabiel”, aldus de Fryske Akademy en het Planbureau Fryslân. “Bij andere dialecten zie je het gebruik afnemen, maar het Fries heeft een sterkere positie”, zegt onderzoeker Chaïm La Roi.

In de afgelopen decennia is op onregelmatige basis onderzocht hoeveel mensen de Friese taal beheersen. In de jaren 80 en 90 nam de Friese taalbeheersing af in vergelijking met de eerste meting uit de periode 1967-1969, maar sindsdien is sprake van groei en nu stabilisatie. Negen op de tien Friezen verstaan Fries, erkend als een officiële taal die ook in onder meer de politiek en de rechtspraak gebruikt mag worden. Bijna 65 procent kan Fries praten, ruim 60 procent kan het lezen en bijna 20 procent ook schrijven. “Je ziet dat de positie van het Fries weer sterk is geworden”, zegt La Roi. “Er lijkt sprake van een ‘revival’ van het Fries.”

Investeren in het Fries op scholen blijft wel noodzakelijk, ook om identificatie met de taal te stimuleren. Dat staat in de aanbevelingen die de onderzoekers doen aan de provincie Friesland, die het taalonderzoek financiert.

Het taalonderzoek bestond onder meer uit een vragenlijst die door 3700 Friezen is ingevuld. Ongeveer 80 procent van de deelnemers zegt dat er een Friese identiteit bestaat, bijna 70 procent zegt zich een Fries te voelen. Volgens 75 procent van de ondervraagden maakt beheersing van de eigen taal het makkelijker om deel uit te maken van de Friese maatschappij, al heeft het volgens een meerderheid geen invloed op de carrièremogelijkheden en bijvoorbeeld een hoger inkomen.

ANP