Mediaplatform werkt aan digitaal certificaat tegen nepnieuws

Een Nederlandse pilot met een echtheidscertificaat voor onlinenieuws pakt goed uit. De coalitie PublicSpaces, waarin omroepen, culturele organisaties en grote maatschappelijke instellingen verenigd zijn, wil daarom verder gaan met het ontwikkelen van dit nieuwe digitale keurmerk om de verspreiding van nepnieuws tegen te gaan. De eerste resultaten worden dinsdag gepresenteerd op een speciale innovatiedag van het ministerie van Binnenlandse Zaken in Utrecht.

“Onze inzet is om het publieke domein online veiliger en betrouwbaarder te maken”, legt Geert-Jan Bogaerts, voorzitter van de Stichting PublicSpaces, uit. “Een van de speerpunten van onze coalitie is de onlineverspreiding van desinformatie tegen te gaan.” Dit gebeurt al door bijvoorbeeld factcheckers van universiteiten en nieuwssite NU.nl. “Maar het is ook belangrijk om gebruikers online de informatie mee te geven of de afzender betrouwbaar is. Van wie komt een foto of een quote en wat is er vervolgens met die informatie gebeurd voordat het bij de internetgebruiker terechtkwam?”

In de pilot is een digitaal certificaat ontwikkeld dat een website, medium of organisatie aan bepaalde teksten, quotes of foto’s kan toevoegen. Op die manier weet de gebruiker dat de organisatie of het medium garandeert dat het hier niet om nepnieuws gaat. Het is de bedoeling dat dat certificaat als extensie in een browser wordt gedeeld. “Er kunnen natuurlijk altijd nog fouten in de tekst staan, zoals dat in een krant bijvoorbeeld ook soms kan”, legt Bogaerts uit. “Maar een organisatie of medium staat dus wel garant voor de tekst. Het is een extra tool om de gebruiker duidelijk te maken dat het ‘schoon’ nieuws is.”

Geen wondermiddel

De werktitel van het project is ‘proof of providence’. Deze vorm van certificering is volgens de woordvoerder van PublicSpaces uniek in de wereld. “Er zijn wel meer platforms en samenwerkingsverbanden die werken aan nieuwe tools”, aldus Bogaerts. “De bekendste is C2PA, waar onder meer Adobe, Intel, Microsoft en BBC in zitten. Maar die richten zich momenteel vooral op beeldmateriaal.” De innovatieman beklemtoont overigens dat ‘proof of providence’ geen wondermiddel is tegen de maatschappelijk trend dat het geloof in media en politici daalt: “Het is wel een manier om bij te dragen aan de betrouwbaarheid van de media.”

In de pilot heeft onderzoek aangetoond dat de technologie werkt en dat het publiek de tool ook gaat gebruiken, als die wordt geïntroduceerd. In de volgende fase wordt ‘proof of providence’ verder uitgewerkt en gebruiksvriendelijker gemaakt. Aan de ontwikkeling werken behalve de NPO ook onder meer Beeld & Geluid en de Radboud Universiteit mee. Het is de bedoeling dat het digitale certificaat binnen een paar jaar daadwerkelijk kan worden gebruikt.

BuzzE