OM eist werkstraffen en geldboete tegen klimaatactivisten

DEN HAAG (ANP) – Het Openbaar Ministerie heeft woensdag vijf werkstraffen en een geldboete geëist tegen klimaatactivisten, voor uiteenlopende vergrijpen die volgens de officier van justitie niet vallen onder hun demonstratierecht. De hoogste werkstraf die de officier van de rechtbank verlangt, is 120 uur voor een activist die twee keer werd betrapt op het bekladden van een muur langs de A12 in Den Haag en op het blokkeren van het verkeer op diezelfde weg.

Voor de mishandeling van een beveiliger die het OM bewezen acht, eist het een geldboete van 750 euro. De verdachte in die zaak ontkent en stelt juist dat de bewaker hem hard aanpakte. Naast bekladdingen en het in gevaar brengen van het verkeer eist het OM de werkstraffen onder meer voor het belemmeren van de politie door de aanhangers van Extinction Rebellion (XR), die zich tijdens demonstraties hadden vastgeketend.

Bij een van de strafeisen speelde ook het verstoren van een gemeenteraadsvergadering van de gemeente Westland mee. Die actie was gericht tegen Zwarte Piet. De activiste die erbij betrokken was, wordt ook vervolgd voor bekladding en hoorde twintig uur werkstraf eisen. Hoewel dat de laagste eis is, zei de aanklager dat de verstoring “raakt aan de kern van de democratische rechtsorde”.

Ambulance vertraagd

“Zeg dan gewoon ‘foei’ en hou het daarbij”, reageerde advocaat Willem Jebbink op de eisen. Hij vindt dat vrijspraak of ontslag van rechtsvervolging op zijn plaats is in alle zaken.

De officier van justitie zei echter dat “de grenzen van het toelaatbare duidelijk zijn overschreden”. Hij stelde dat tijdens een van de blokkades een ambulance vertraging had opgelopen door de file. Een motoragent die erbij was en in de rechtbank kwam getuigen, schatte die vertraging op twee minuten.

‘Chilling effect’

Het demonstratierecht is een belangrijk grondrecht, benadrukten zowel de advocaten van de verdachten als het OM. In de meeste zaken matigde het OM de strafeis omdat de activisten “hun mening uitten over maatschappelijke kwesties”. Straffen moeten ook niet zo hoog zijn dat er onbedoeld een ontmoedigend effect van uitgaat op anderen die willen demonstreren, zei de officier van justitie. Een van de advocaten stelde dat van zo’n “chilling effect” al sprake is doordat het OM vervolging heeft ingesteld.

Het streven was om alle aanklachten in één zitting af te handelen, maar dat bleek volstrekt onhaalbaar. Voor de pleidooien van de advocaten moet nog een zittingsdag worden gepland. Het is daarmee ook nog onbekend wanneer de rechtbank uitspraak doet.

ANP