Onderzoekers: 27 miljoen ton nanoplastic in deel van de oceaan

UTRECHT (ANP) – Naar schatting zweeft er 27 miljoen ton aan extreem kleine deeltjes plastic door de Noord-Atlantische Oceaan. Het gaat om nanoplastics, deeltjes die kleiner zijn dan een micrometer en zelfs voor veel typen microscopen onzichtbaar. “We schrokken ervan dat het zoveel is”, zegt hoogleraar Helge Niemann, een van de betrokken onderzoekers van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) en de Universiteit Utrecht. Hij maakt zich zorgen om de effecten van nanoplastics in zee.
De onderzoekers hebben op twaalf locaties in de Noord-Atlantische Oceaan monsters genomen van het water. Dat deden ze op verschillende dieptes: aan de oppervlakte, op 1000 meter diepte en dicht bij de zeebodem. Op elke diepte zijn meerdere monsters genomen. Onderzoeker en masterstudent Sophie ten Hietbrink is een jaar bezig geweest om het nanoplastic in alle flessen te meten.
“Aan de oppervlakte vonden we meer nanoplastics dan op de bodem”, zegt Niemann. Dat was wel te verwachten, zegt de hoogleraar, omdat plastic vaak via rivieren of via de lucht in de zee belandt. “Maar het is niet leuk om te zien dat ook op de middenlagen en op de zeebodem nog nanoplastic wordt gevonden. De vervuiling zit dus in de hele oceaan.” De onderzoekers publiceren hun studie woensdag in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.
Zorgen
Niemann maakt zich zorgen omdat eerdere studies meermaals kleine plasticdeeltjes in het menselijk lichaam hebben teruggevonden. Zo publiceerden wetenschappers begin dit jaar in Nature over plasticdeeltjes in de hersenen van mensen. In de hersenen van overleden mensen met dementie had zich meer nanoplastic opgehoopt dan bij mensen zonder dementie. Het is onduidelijk of hier een verband tussen bestaat, meer onderzoek is nodig. “En welke effecten het nanoplastic in zee heeft, weten we ook nog niet”, voegt Niemann toe.
Wel heeft hij een studie gelezen waarin nanoplastics werden toegevoegd aan een tank met vissen erin. “Dat veranderde hun gedrag. Nanoplastic is echt opgelost in het water, dus vissen zwemmen door een plastic soep”, zegt Niemann. De hoogleraar wil de gevolgen van nanoplastic verder onderzoeken. “Maar ik weet bijna zeker dat het effect niet positief is. We moeten als mens bewuster omgaan met onze planeet. We hebben er maar één en we kunnen alle rotzooi er niet vanaf gooien.”
De onderzoekers gaan hun studie nog uitvoeren in de Zuid-Atlantische Oceaan en Stille Oceaan. “Het zou me niet verbazen als we daar ook zoveel nanoplastic aantreffen.”
ANP