Verdwijnen lineaire kijkcijfers stoort kenners en media

Tv-analisten en verscheidene media vinden het jammer en discutabel dat de manier waarop kijkcijfers naar buiten worden gebracht verandert. Dat blijkt uit een rondgang van het ANP. Vanaf maandag worden kijkcijfers niet meer één dag later gepubliceerd, maar pas een week na de uitzending.

“Wij zijn nu een van de weinige landen waar we straks minder informatie over kijkcijfers krijgen”, zegt Tina Nijkamp, voormalig SBS6-zenderbaas, die dagelijks de kijkcijfers analyseert op haar Instagram-kanaal. Volgens Nationaal Media Onderzoek (NMO), verantwoordelijk voor de meting van de kijkcijfers, geven de nieuwe cijfers een “completer beeld” van het kijkgedrag. De kijkcijfers die straks na een week verschijnen zijn “definitief”, inclusief uitgesteld kijken van zes dagen na de uitzending. In twee latere fases komt daar ook nog het onlinekijken en buitenshuis kijken bij. Met de vernieuwde meting en het communiceren van de kijkcijfers is volgens NMO gehoor gegeven aan een verzoek van NPO, RTL en Talpa.

Voormalig RTL 4-programmadirecteur Bert van der Veer snapt de wens van NPO, RTL en Talpa. “Door journalisten wordt in berichtgeving vaak weinig rekening gehouden met uitgesteld kijken, dat de laatste jaren sterk is gegroeid.” Tegelijkertijd noemt hij de verandering “betreurenswaardig”. “Het is toch een beetje onthouden van informatie”, aldus Van der Veer. Volgens hem is het wel nog goed mogelijk om nieuws te maken naar aanleiding van de kijkcijfers. “Het ligt eraan hoe je ermee omgaat. Een tendens van een programma omschrijven kan nog steeds.”

Minder urgent

Nijkamp is van mening dat het “een meerwaarde” heeft om de kijkcijfers te weten, voor zowel de media als de kijkers. “Nu we de cijfers een week later krijgen, zijn ze toch minder urgent.” Bovendien meent Nijkamp ook: “Een flop blijft een flop, dat gaat niet veranderen door uitgesteld terugkijken.” Zelf gaat Nijkamp maandag gewoon door met het bespreken van kijkcijfers op Instagram. “Het is m’n hobby. Ik blijf net zo actief.”

Joost Maiburg, die net als Nijkamp dagelijks kijkcijfers analyseert op zijn Instagram-kanaal Kijk op Kijkcijfers, gaat maandag gewoon door met zijn werkzaamheden. Hij noemt het “onzin” dat lineaire cijfers geheim blijven. “Ik denk dat zenders bang zijn voor kritiek op hun programma’s”, zegt Maiburg. De kijkcijferkenner denkt dat zenders hopen kijkcijfers wat “op te fluffen” met het aantal uitgestelde kijkers. “Maar de praktijk toont aan dat zeer weinig flops gered worden door uitgesteld kijken, dus dat is valse hoop voor de zenders.”

Inperking

Lara Zevenberg, Chef Entertainment bij NU.nl, snapt de veranderingen “voor een deel”. “Zeker als je kijkt naar programma’s als Wie is de Mol?. Daar zit een enorm terugkijk-percentage in”, aldus Zevenberg. Het steekt haar vooral dat de lineaire kijkcijfers van actualiteiten- en sportprogramma’s ook niet meer worden gedeeld. “Dat wordt veel minder teruggekeken. Daarvan zouden wij het heel logisch vinden als die cijfers gewoon gecommuniceerd worden een dag daarna.” Ook de mediaredactie van het AD vindt het jammer dat de lineaire kijkcijfers verloren gaan. “De dagelijkse kijkcijfers gaven ons een goed beeld over de programma’s en onderwerpen die leven en aanslaan bij de tv-kijker”, aldus Suzanne Borgdorff, coördinator Media & Cultuur bij het AD, namens haar redactie.

De Nederlandse Vereniging van Journalisten vindt “het beperken van toegang tot informatie voor journalisten over het algemeen geen goede zaak”, aldus woordvoerder Paul Teixeira. “In dit geval is het niet aan ons om te bepalen of dit een inperking is, maar ik kan me voorstellen dat het voor de berichtgeving over kijkcijfers een minder goede zaak is.”

Mediabedrijven NPO, RTL en Talpa lieten dinsdag, toen de opzet van het nieuwe kijkonderzoek werd gepresenteerd, al weten blij te zijn met de veranderingen. Ook kijken zij uit naar de “nieuwe inzichten” die het nieuwe kijkonderzoek hun biedt.

BuzzE