‘Vergeten’ oorlogsstaking thema theaterspektakel op vliegveld

De immense hallen van Vliegveld Twenthe worden opnieuw het decor van een muziektheaterspektakel van met name actrice Johanna ter Steege. Zette ze er eerder Hanna van Hendrik over de boerenopstand in de jaren zeventig in Tubbergen op touw, dat door meer dan 100.000 mensen werd bezocht, nu gaat het over een door velen vergeten April-mei-staking tegen de Duitse bezetter in 1943 en over onze huidige democratie en haar kwetsbaarheden.
Boudewijn de Groot komt er aan te pas voor de muziek. Stefan de Walle zal één van Ter Steeges medespelers zijn in De Vergeten Twentse Lente, dat vanaf eind april in het Nederlands en het Twents wordt uitgevoerd. De staking is dan, op de 29e, tachtig jaar geleden. Een half miljoen mensen staakten destijds mee tegen de arbeidsinzet in Duitsland van vrijgelaten Nederlandse militairen. De actie begon bij machinefabriek Stork in Hengelo. De 22-jarige Stork-telefoniste Femy Efftink, die tal van bedrijven belde of ze meededen, wordt gespeeld door Roosmarijn Luyten.
Ter Steege kan er nog niet over uit dat zij, nota bene als Twentse, de staking niet kende. Met regisseur Liesbeth Coltof was ze op zoek naar een nieuw thema voor een stuk over democratie. “We kwamen te spreken over oorlog, het tegengestelde, en gingen te rade bij tv-maker Ad van Liempt. Onze monden vielen open.”
Dubbelrollen
“Het was een wilde staking, die ook niet is opgeëist. Bovendien voelden veel stakers zich later schuldig, want er zijn als represaille 167 mannen en jongens geëxecuteerd. In Hengelo liepen Duitsers schietend door de straten”, weet Ter Steege nu. “Dus hadden mensen het er later liever niet over. Daar komt bij dat het in het oosten is begonnen, daar wordt wat minder over gesproken. ”
De voorstelling speelt zich deels af in de oorlog en deels in onze tijd, waarin een Twentse gemeente een grote erfenis krijgt die door de burgemeester bestemd mag worden. “Als blijkt dat die afkomstig is van een vrouw die er in de oorlog ondergedoken was, komt de vraag wie ervan mag profiteren en vooral wie zéker niet”, aldus Ter Steege. Uiteindelijk komt zo onze huidige samenleving in beeld “waarin het lastig lijkt om een samenleving te vormen met mensen met wie je het niet eens bent en waarin veel mensen alleen voor democratie zijn als die voor hun werkt”.
De acteurs spelen veelal dubbelrollen. Ter Steege is oma en kleinkind, bijvoorbeeld. Don Duyns en Bouke Oldenhof schreven het verhaal voor de groots opgezette productie, waarvoor onder meer een hele straat is nagebouwd. Meer dan vijftig mensen bevolken de podia en er komen een band en fanfare aan te pas.
BuzzE