5 x waarom John de Mol een hoge prijs betaalt voor zijn loyaliteit?

Mediamagnaat John de Mol uit Laren betaalt een hoge prijs voor de verwoestende MeToo-affaire bij The Voice of Holland. Op een beslissend moment, ergens in april 2019, nam de omroepbaas een omstreden besluit met verstrekkende gevolgen. Hij gaf zijn zwager, bandleider Jeroen Rietbergen, in plaats van een rode slechts een gele kaart. Nu de mediastorm is gaan liggen, wordt de ravage pas goed zichtbaar.

1. Vrouwen waren vogelvrij op de studiovloer van TVOH

Onder eindverantwoordelijkheid van John de Mol was er klaarblijkelijk jarenlang een onveilig klimaat op de studiovloer voor jonge deelneemsters bij The Voice. Hoe dit kan en wie zich en in welke mate schuldig heeft gemaakt aan dit grensoverschrijdende gedrag zijn feiten die boven tafel komen met het onderzoek van het advocatenkantoor Van Doorne.

Een van de omstandigheden is dat de tv-producent kennelijk onvoldoende waarborgen en voorzieningen trof ter signalering of voorkoming van het wangedrag. Zelfs als het Openbaar Ministerie niet overgaat tot vervolging staat recht overeind dat Talpa hier steken heeft laten vallen, met alle gevolgen van dien voor de slachtoffers.

2. De Mol gaf zwager slechts een gele kaart

De Mol was woedend op zijn ‘zwager’ Jeroen Rietbergen toen in april 2019 het wangedrag van hem in één geval werd ontdekt. Hij liet de muzikant volgens eigen zeggen alle hoeken van zijn werkkamer zien. Maar De Mol weigerde in te grijpen door Rietbergen op staande voet te ontslaan. 

Creative director Linda de Jong en zakelijk directeur Rick Brug van The Voice-productie legden zich daar kennelijk bij neer. Ze durfden waarschijnlijk hun baas niet tegen te spreken. Er werd niet doorgevraagd bij Rietbergen (1) of hij zich vaker schuldig maakte aan dit onbetamelijke gedrag. Evenmin werd er onderzoek naar gedaan (2). Opdrachtgever RTL Nederland werd niet geïnformeerd (3). Rietbergen kreeg slechts een gele kaart van De Mol (4). 

Als argument geeft De Mol dat hij loyaal wilde zijn aan iemand die tien jaar betrokken is bij The Voice (én bij de familie De Mol).

3. Vertrouwen RTL Nederland in De Mol geschaad

RTL is opdrachtgever en concurrent van De Mol (SBS) tegelijk. De voorgenomen fusie van RTL en SBS staat nog in de steigers, maar het vertrouwen in De Mol is na dit alles gedaald. 

Peter van der Vorst liet dat vrijdagavond doorschemeren in de talkshow van Beau. De creativiteit van De Mol staat niet ter discussie, benadrukte Van der Vorst, maar de bedrijfscultuur bij Talpa uiteraard wel. Hoe kon dit alles gebeuren onder de ogen van De Mol? 

Het niet melden van het wangedrag aan de RTL-leiding én het niet ingrijpen zou je als verwijtbaar kunnen kwalificeren. Volgens de strenge huisregels van RTL, zo voegde Van der Vorst er aan toe, was Rietbergen er wel uitgeknikkerd.

4. Wie gaat de rekening betalen van dit schandaal? De Mol?

De positie van RTL Nederland is duidelijk. Het mediabedrijf besloot resoluut de uitzendingen van The Voice te schrappen toen ze door Tim Hofman werden geconfronteerd met de MeToo-affaire. Achteraf gezien een zeer wijs en moedig besluit. De sponsor- en reclamegelden waren voor dit seizoen begroot op tientallen miljoenen euro’s. Maar liefst vijftien Voice-vrijdagavonden stonden nog in het zenderschema. 

Iemand moet letterlijk de rekening gaan betalen voor dit debacle. Het is onaannemelijk dat RTL het erbij laat zitten, want er is sprake van gederfde inkomsten en forse schade. Dat staat nog los van de kosten die al voor dit seizoen van The Voice zijn gemaakt. De vingers, ook die van de nieuwe producent ITV, wijzen straks naar Talpa en de Talpa-baas.

5. Imagoschade voor John de Mol, merkschade voor The Voice

Deze week mag John de Mol dit alles aan de nieuwe staatssecretaris Gunai Uslu van Cultuur en Media gaan uitleggen. Bij deze kennismaking staat hij meteen met 1-0 achter.

De inhoud van zijn reactie afgelopen donderdag aan het eind van het programma BOOS landde slecht in Den Haag, maar het zette ook kwaad bloed bij zijn eigen Talpa-vrouwen. Met de verklaring van vrijdagmiddag werd het ongenoegen enigszins gerepareerd. Ook het gesprek in eigen huis met de vrouwelijke medewerkers was onderdeel van de damage control.

Dankzij dit schandaal bij TVOH staat MeToo prominent op de maatschappelijke agenda. Dat zou je nog als een soort voordeel kunnen zien. Blijkbaar trekt de rot van mannen die een bedreiging vormen voor vrouwen dwars door alle Nederlandse sectoren, bedrijven en instellingen.

Ondertussen zitten er tientallen vrouwen met de brokken, zijn gezinnen verwoest, carrières door eigen toedoen gesloopt en is er voor omroepbaas John de Mol en het merk The Voice zware reputatieschade. Dit schandaal kent dus alleen maar verliezers.