Column Rob Goossens: ‘Gerard Joling: Afspraak is afspraak, zelfs met een verenpak aan’

Zolang je in Nederland een beetje op tijd bent, je werk doet, en zelfs met een grijns op je gezicht doorfietst als je net door een vrachtwagen bent aangereden, komt het allemaal wel goed. We houden van mensen die zich niet aanstellen. Uitgerekend Gerard Joling blijkt hiervan de perfecte belichaming. Jaren geleden stond ik mezelf in een stampvolle metro te vervloeken omdat ik niet even had gecheckt of er die avond iets groots gepland stond in de Johan Cruijff ArenA. Terwijl ik bijna van mijn stokje ging door de geur van zweet, en duizelig werd van de roodwitblauwe hoedjes, dacht ik: wat geestig dat deze mensen een uur geleden nog onder een systeemplafond automaatkoffie uit een kartonnen bekertje zaten weg te werken, en nu als een stel halvegaren onderweg zijn naar De Toppers.

Only Joling

Dankzij Only Joling weten we nu echter beter. Ik had verwacht dat de serie een spoor van pauwenveren en pailletten in mijn televisie zou branden. In plaats daarvan zien we een man die het belangrijk vindt dat mensen hard werken en zich aan hun afspraken houden, oog heeft voor zijn omgeving en zich er enorm aan stoort als anderen die waarden níét uitdragen. Alleen trekt hij ‘s avonds een verenpak van zolder om ergens in het land de tent af te breken.

Principes

Dat Joling serieus is in zijn principes, wordt pijnlijk duidelijk als zijn zwager Sjoerd in de serie op het allerlaatste moment het vijftigjarig huwelijksfeest met Jolings zus Gerdi afzegt. Het onbegrip bij de entertainer druipt van de tv, en je voelt het mee: waar Sjoerd afbelt met een kuchje waarvoor de huisarts vermoedelijk niet eens paracetamol voorschrijft, zou de zanger zelfs met een gebroken rug nog Ticket to the Tropics inzetten. Afspraak is nu eenmaal afspraak. E dEn dat is dan nog ‘slechts’ werk, terwijl dat feest over iets groters gaat. Oké, misschien niet voor Sjoerd. Maar ongetwijfeld wel voor Gerdi, en daarom ook voor Joling. Van iemand die geboren lijkt in een glitterpak, zou je toch eigenlijk de diepe overtuiging verwachten dat de wereld om hem draait en om hem alleen.

Ellendig

Die mist Joling. Hij voelt zich ellendig voor zijn zus als alle gasten naar huis worden gestuurd. Hij neemt zijn overburen mee op sleeptouw tijdens Koningsdag. In zijn geboorteplaats Schagen kent hij alles en iedereen. Hij weet wanneer iets landt. En hij weet bij wie. 

Grof

Afgelopen najaar maakte ik het zelf mee. Van de andere kant van de bar schalde hij ineens door een Amsterdamse kroeg: een grof, absurd rijmpje over iemand die ondanks haar talent hoog in mijn irritatiezone zit. Geen twijfel mogelijk: dit was voor mijn oren bedoeld. Toen ik opkeek, zag ik een grijnzende Gerard. Geen woorden, geen uitleg. Hij had mijn irritatie onthouden en liet op precies het juiste moment blijken: Wij begrijpen elkaar, toch? De grap is helaas onherhaalbaar. Niet omdat ik Halina Reijn wil beschermen, maar omdat ik geen zin heb in nóg een therapeutisch interview met haar.

Gordon

Het succes van Only Joling heeft één nadeel: het contrast met Gordon maakt hen als duo ongeloofwaardig. Waren de twee voorheen actief als de spreekwoordelijke firma instabiel & explosief, inmiddels weten we beter. Joling werkt al veertig jaar samen met z’n ex, waarvan de laatste twaalf jaar met diens nieuwe partner. De huishoudster is al 25 jaar in dienst. Als hij gaat slapen, zet hij trouw elke dag het alarm erop. Intussen brandt Gordon op drie continenten door vriendschappen alsof het koffiecupjes zijn: na gebruik direct weggooien, en dan luid klagen over de nasmaak. Joling & Gordon Over De Vloer wás helemaal geen programma was van gelijken. Psychiater Joling nam simpelweg zijn charmant explosieve patiënt Gordon op sleeptouw.

Wasmachine

Waar Gordon nog altijd hunkert naar applaus, doe je Gerard geen groter plezier dan wanneer het licht uit is, de wasmachine draait en niemand op z’n planten trapt. Hij is waarschijnlijk de enige persoon in dit land die Calvinistisch plichtsbesef zo consistent weet te combineren met een paillettenbroek. En dus mogen we hem best erkennen voor wat hij is: onze officieuze Vader des Vaderlands, maar dan wel met foundation en een knaloranje boa om zijn nek.