Panorama stoft ‘societyschilder’ af
DEN HAAG – Zelfs het Koninklijk Huis deed een beroep op Pieter de Josselin de Jong (1861-1906), de notariszoon uit Sint-Oedenrode die dankzij zijn technische perfectie een veelgevraagd portretschilder bij de ‘society’ in Den Haag werd. Hij mocht portretten maken van koning Willem III, koningin-regentes Emma en koningin Wilhelmina. Maar hij kon nog veel meer. Het Panorama Mesdag ontrukt hem vanaf zondag aan de vergetelheid door de eerste expositie in meer dan dertig jaar.
Dat hij goeddeels vergeten is, wijten samenstelsters Laura Prins en Suzanne Veldink vooral aan zijn veelzijdigheid in combinatie met de hokjesgeest bij de kunstbeschouwers. Zo’n kunstenaar is immers niet gemakkelijk te benoemen.
Als De Josselin de Jong namelijk geen razend knappe portretten schilderde om zijn gezin te onderhouden, ging hij los op andere, heel verschillende zaken. Hij stortte zich op drukke stadsgezichten, maar ook op het boerenleven en serene landschappen en, nog heel anders, op intense taferelen uit fabrieken: bijvoorbeeld sterke, hevig zwoegende staalarbeiders en ijzergieters in bloedhete omstandigheden. ,,Geweldig”, vond hij dat om te zien. Daarbij had hij in zijn schilderijen ook nog oog voor allerlei voorwerpen zoals machines, die hij vooraf grondig bestudeerde.
Technische perfectie had hij al vroeg, wat ook op te maken is uit een mannelijk naakt dat hij maakte op zijn achttiende en dat nu in het Panorama te zien is. Het Haagse museum bracht circa vijftig schilderijen bij elkaar en een aantal schetsen en schetsboeken. Het is het resultaat van een zoektocht overal, want werk van De Josselin de Jong is erg verspreid over allerlei collecties, wat ook al niet bevorderlijk is voor blijvende roem.
De Josselin de Jong schetste overigens overal op: zelfs van een een briefkaart aan zijn ouders maakte hij een kunstwerkje, dat nu ook in Den Haag te bewonderen is op de expositie, die tot 11 februari duurt.
BUZZR
