Robuust en romantisch: De Schotse Hooglanden
Gelukkig berusten de meeste clichés over met name de Schotse Hooglanden gewoon op waarheid: de natuur is schitterend, de pubs zijn beregezellig en de allerbeste whisky komt nog altijd uit deze contreien.
Het stadje Inverness, op goed anderhalf uur vliegen van Amsterdam, vormt de sfeervolle toegangspoort naar de Schotse Hooglanden. Het heeft opvallend veel kerken en dat betekent automatisch veel pubs. Kroegen en kathedralen gaan nu eenmaal goed samen. In de binnenstad is de pub met de opvallende naam Hootananny een begrip. Het is een pub zoals je hoopt aan te treffen op de Britse eilanden: om half negen ’s avonds is het er al behoorlijk druk en geheel volgens traditie komt iedereen langs. Vijfenzestigplussers zitten hier rustig achter een ‘half pint’ te kijken naar de gebruikelijke taferelen. Op het podium speelt het bandje Schiehallion folkmuziek waarop niet helemaal nuchtere stelletjes een dansje wagen. Vlakbij Inverness liggen Fort George en de Culloden Battlefields: twee bezienswaardigheden die de roemruchte Schotse historie weerspiegelen. Vooral Fort George maakt indruk, al was het maar vanwege de omvang van de vesting. Maar ook de locatie aan de Moray Firth baai is om in te lijsten. De vesting werd in de 18e eeuw gebouwd vanwege interne stammentwisten. Misschien omdat hier letterlijk nooit een schot is gelost, heeft het museum nog veel authentieke objecten in de collectie die fraai worden geëxposeerd. Het meest curieuze onderdeel van Fort George is de kerk die helemaal achterop het kazerneterrein staat. Het glas-in-lood raam met een doedelzak spelende engel erop werkt op de lachspieren, maar andere attributen zijn bittere ernst. Achterin de kerk hang een bord met de namen van gesneuvelde soldaten die vanuit deze kazerne naar de slagvelden werden gestuurd. Schotse jongens die het leven lieten in Irak zijn voorlopig de laatste te betreuren slachtoffers. Krijgsslachtoffers van veel langer geleden liggen begraven bij de iets verderop gelegen Culloden Battlefields. Dit is historische grond omdat hier in 1746 de laatste veldslag werd geleverd om de rechten op de Britse en Schotse troon tussen de Huizen van Stuart en Hannover. In de theaterzaal van het bijbehorende museum wordt de veldslag in grootbeeldfilm op vier wanden uitgebeeld. In het veld liggen her en der oude grafstenen met daarop de namen van de gesneuvelde Schotse clans van weleer.
Drank voor engelen
Whisky is natuurlijk een ander uithangbord van de robuuste Schotten. In de Highlands struikel je bijna over stokerijen waar de beste whisky’s ter wereld worden gestookt. Bezoek bijvoorbeeld de Glen Ord stokerij, waar jaarlijks meer dan 11 miljoen liter Singleton-whisky wordt geproduceerd. ‘We stoken hier vooral voor de Aziatische markt’ vertelt gids Ann van de stokerij. ‘Die houden van zoete whisky, en daar staat onze Singleton om bekend.’ In de Glen Ord-magazijnen liggen onafzienbare rijen houten vaten single malt te wachten op transport naar dorstige klanten. Maar de vaten die hier zo’n 15 jaar liggen zijn het kostbaarst. ‘Jaarlijks verdampt er ongeveer 2 procent uit de whiskyvaten. Dat noemen we hier whisky voor de engelen. Het verklaart ook waarom er geen flessen whisky van ouder dan vijftig jaar zijn.’ Overnachten kan op diverse plekken in kasteelachtige landhuizen. The Coulhouse bij het dorpje Contin is zo’n juweel van een hotel in kasteelstijl waar de romantiek van afdruipt. Voor het hotel ligt een kleine golfbaan waarop gasten een balletje kunnen slaan. De tas met golfclubs staat gewoon in de garderobe naast de open haard. Ook het eten is hier voortreffelijk. De steak van Schotse Hooglanders wordt speciaal aanbevolen door de chef, net als Haggis bij het ontbijt. En dat moet je toch een keer geprobeerd hebben.
Pareltje in zee
Verder de Highlands in ligt Plockton, volgens de Schotten een van de meest schilderachtige plaatsjes in de Hooglanden. Het kustplaatsje ligt aan Loch Carron en beschikt gek genoeg over echte palmbomen. Dat is mogelijk door de warme golfstroom waaraan het plaatsje ligt. Bovendien kan de noordenwind hier ‘s winters niet echt doorkomen. Een ook niet te missen pareltje in de Highlands is het iets zuidelijker gelegen Isle of Skye, dat tegenwoordig tevens over de brug bij Broadford te bereiken is. Het eiland voor de Schotse westkust is eeuwenlang tamelijk geïsoleerd geweest. ‘The last of the free’ werden de inwoners van Skye genoemd. Adellijke heren konden geen vat krijgen op de vrije boeren die er woonden, wat het eiland een bijzondere status gaf. Op Skye wordt nog veel Gaelic gesproken en ook dat is vrij uniek in Schotland. Toch is het vooral het robuuste en tegelijkertijd romantische natuurschoon dat het eiland zo speciaal maakt. De Black Cuillin mountains bij het iets verderop gelegen Sligachan vormen al de voorbode van de wonderschone ruige natuur waar Skye om bekend staat, maar vooral voorbij hoofdstad Portree wordt het landschap betoverend mooi. Als een onafzienbaar golfveld ontvouwt het noordelijke eiland zich, met kale groene heuvels en bergen. De zee van groen wordt omlijst door steile klippen waar vanaf hier en daar een waterval zich op het strand stort.
De Schotse Hooglanden zijn vanuit Nederland met de ferry te bereiken, maar je kunt ook vanaf Schiphol op Iverness vliegen. Reisorganisatie Voigt-Travel biedt rondreizen aan met eigen auto en fly-drives.
Kijk voor meer informatie op Voigt-travel.nl/schotland.
Tekst: Niels Bakker
